HUWELIJK:
Het huwelijk (gekoppeld aan monogamie) is ergens in de middeleeuwen bedacht door de kerk om uitbreiding van geslachtsziekte tegen te gaan. Daarbij was het een vroege oplossing tegen overdraagbaarheid van geslachtsziekte. De vroegere/primaire betekenis van het huwelijk is met moderne middelen als het condoom verloren gegaan.
De plaats waar een huwelijk wordt gesloten, hangt van het land en de geldende cultuur af. In sommige landen vindt de huwelijkssluiting plaats in een religieuze bijeenkomst, bijvoorbeeld tijdens een rooms-katholieke mis. In Nederland en Belgi kent men onderscheid tussen het burgerlijk huwelijk en het kerkelijk huwelijk. Het burgerlijk huwelijk moet volgens artikel 1:86 van het Nederlandse Burgerlijk Wetboek altijd voorafgaan aan het kerkelijk huwelijk. Het burgerlijk huwelijk wordt in het gemeentehuis gesloten, wordt bijgewoond door minstens twee getuigen en is rechtsgeldig. Vaak wijst de gemeenteraad ook enkele alternatieve trouwlocaties aan. Die locaties worden dan formeel ook als gemeentehuis aangemerkt. Als tastbaar aandenken ontvangen de echtelieden samen het trouwboekje, waarin later de kinderen worden bijgeschreven wanneer die bij een ambtenaar van de burgerlijke stand worden aangegeven. De huwelijksdag wordt vaak afgesloten met een bruiloftsfeest.
Om te mogen trouwen moeten beide partners in Nederland minimaal 18 jaar oud zijn. Zijn beide partners 16 of 17, dan mogen zij ook trouwen, mits er een doktersverklaring kan worden overlegd waaruit blijkt dat zij zwanger is of al een kind heeft gekregen. Op jongere leeftijd trouwen is alleen mogelijk met ontheffing van de Minister van Justitie om zwaarwegende redenen.
Sinds april 2001 kunnen twee vrouwen of twee mannen in Nederland burgerlijk huwen. De wet die dit regelt, is op 1 april 2001 in werking getreden. Nederland kent daarmee uitdrukkelijk geen homohuwelijk, een huwelijksvorm die uitsluitend gericht is op twee personen van hetzelfde geslacht. In Nederland is er namelijk voor gekozen om het bestaande burgerlijk huwelijk (dat voorheen alleen open stond voor personen van verschillend geslacht) open te stellen voor personen van gelijk geslacht. De bovengenoemde wet, de Wet Openstelling huwelijk van 21 december 2000, die ingegaan is op 1 april 2001, is dan ook 'slechts' een wijzigingswet die Boek 1 van het Nederlandse Burgerlijk Wetboek aanpast.
Het Nederlandse huwelijk van twee mannen of twee vrouwen heeft in beginsel dezelfde condities en rechtsgevolgen als het huwelijk van een vrouw en een man:
De voorwaarden en regels voor het aangaan, sluiten en beindigen zijn dezelfde;
De verplichtingen en rechten van de echtgenoten ten opzichte van elkaar zijn dezelfde.
Er zijn echter twee belangrijke verschillen:
Een huwelijk van twee vrouwen of twee mannen schept geen afstammingsrelatie met de kinderen van de echtgenoten, een huwelijk van een vrouw en een man vaak wel.
De erkenning in een land dat het huwelijk tussen twee mannen of twee vrouwen niet kent van zo'n huwelijk kan (en zal meestal) problemen geven. Een eerste probleem ontstaat daarbij al in Nederland: de 'Internationale Huwelijksverklaring' die de Burgerlijke Stand kan afgeven is een document dat is vormgegeven door een internationaal verdrag. Voorgedrukt zijn de regels waar de naam van de man en waar die van de vrouw moet worden ingevuld. Er is geen schijn van kans dat bijvoorbeeld
Marokko, n van de verdragspartners, akkoord zal gaan met de aanpassing van dit document.
Ook in Belgi is het – op basis van de wet van 13 februari 2003 tot openstelling van het huwelijk voor personen van het hetzelfde geslacht – sinds 1 juni 2003 mogelijk dat twee personen van hetzelfde geslacht in het burgerlijk huwelijk treden.
In principe gelden dezelfde rechten en plichten als bij een 'klassiek' huwelijk (personen van verschillend geslacht). Sinds 24 januari 2004 is het door een omzendbrief van minister Onkelinx ook mogelijk dat n van de partners uit een land komt waar het homohuwelijk nog niet is ingevoerd. Deze regeling is later ook door de wet bevestigd (Wetboek Internationaal Privaatrecht).
Het eerste homohuwelijk in Belgi werd in Kapellen op 6 juni 2003 gesloten tussen Marion Huibrechts en Christel Verswyvelen.
Op 20 april 2006 werd in Belgi ook het adopteren van kinderen door mensen van hetzelfde geslacht wettelijk geregeld. Voor die tijd dienden adoptanten van ongelijk geslacht te zijn. Door de schrapping van die bepaling werd de adoptiewet ook toepasbaar op paren van gelijk geslacht.