ENCYCLOPEDIE VAN DE CHINESE TAROT

Beste Kennis4U-lezers,

Graag zou ik u in deze Kennis4U in het kort de inhoud willen toelichten van mijn boek Encyclopedie van de Chinese Tarot. Ik zal dit doen in een Vraag&Antwoord-structuur.

Waarom heb ik dit boek geschreven?

De vraag die ik wilde beantwoorden was “Hoe werken de Yijing en de Bazi, twee toekomstvoorspellingsmethoden die al eeuwen door miljoenen Chinezen worden gebruikt?” Over de westerse astrologie zijn bibliotheken volgeschreven, maar de Chinese astrologie blijft in Vlaanderen grotendeels een onbekende. Dat was mijn uitdaging: deze leemte in de Nederlandstalige astrologische literatuur opvullen.

In 1998 leerde ik mevrouw Lu kennen toen ik nog een jonge advocaat was aan de balie van Brussel. Toen ze me enkele maanden na onze eerste ontmoeting voorspelde dat ik ’zeer binnenkort’ naar China zou vertrekken, wist ik niet wat ik hoorde. ’China? Waarom niet Japan?’, hoor ik mezelf nog vragen. Ik had na mijn rechtenstudies de kandidaturen in japanologie doorlopen aan de KUL en ik was dus erg in Japan geïnteresseerd. China interesseerde me toen niet echt en naar China trekken zag ik al helemaal niet zitten. Voor mij was China niet meer dan een ’boerenland’ dat niet kon tippen aan het niveau van buurland Japan. Toen ik enkele dagen na deze voorspelling een telefoon ontving van wijlen meester Robert Wijffels die me vroeg of ik bereid was om als vertegenwoordiger voor zijn advocatenkantoor naar China te trekken, viel ik bijna van mijn stoel. Op de vraag waaraan ik deze eer had te danken, kreeg ik als antwoord ‘omdat je Japans spreekt’. Voor meester Wijffels was iemand die Japans kon, zeker geschikt om naar China te trekken. En zo begon mijn Chinese avontuur. Daarom heb ik mijn boek ook opgedragen aan wijlen meester Wijffels.

Voor ik het goed en wel besefte, zat ik elke dag, acht uren per dag, in een klein lokaal samen met andere Europeanen, Chinees te studeren aan de Beijing Waiguoyu-universiteit in de hoofdstad van China. Ik leerde er mijn vrouw kennen en bleef uiteindelijk vier jaar lang in Beijing wonen, waar ik nog een jaar Chinees recht studeerde – in het Chinees – aan de Duiwaijingmao-universiteit. Oorspronkelijk gebruikte ik de taal als middel om het Chinese rechtssysteem te doorgronden; later zou het Chinees ook bijzonder nuttig blijken voor mijn ware passie. Vele westerlingen die de Chinese taal niet machtig zijn, hebben tal van boeken geschreven die een regelrechte aanfluiting zijn van de Yijing en de Bazi. De wiskunde die schuilt achter de wetenschap van de Chinese toekomstvoorspelling, is veel diepgaander dan deze werken ons willen doen geloven.

Jaren later, terug in België, werd ik vertaler-tolk Chinees-Nederlands in bijberoep en nam ik terug contact op met Mevrouw Lu. Omdat haar voorspelling me zodanig had verbaasd, ging ik bij haar in de leer om de knepen van het vak onder de knie te krijgen.

Welke instrumenten gebruikt een Suanming (算命) concreet?

Zoals in het boek Encyclopedie van de Chinese Tarot wordt besproken, moet een persoon die de toekomst wil voorspellen aan de hand van de Yijing en de Bazi in het bezit zijn van twee belangrijke instrumenten: de Wannianli (万年历), een soort van Chinese Efemeriden, en de 64 hexagrammen (六爻). Om een astrologische kaart op te stellen heeft men bovendien de geboortedatum (jaar, maand, dag en uur) en de geboorteplaats van de betrokkene nodig. Een kristallen bol hoort daar niet bij, want de werkmethode van een Suanming moet worden onderscheiden van dat van een medium of waarzegger.

Een Suanming is de advocaat van het universeel rechtssysteem

Een Suanming werkt met de regels van het universum, het universele ‘rechtssysteem’ dat zonder onderscheid op ieder individu van toepassing is. Het gevoel en de interpretatie spelen uiteraard ook hun rol bij de toekomstvoorspelling, maar in tegenstelling tot de waarzegger kan de Suanming wiskundig perfect uiteenzetten hoe hij tot zijn eindbesluit komt. Elke Suanming die de regels van de Yijing en de Bazi onder de knie heeft, zou in principe tot hetzelfde resultaat moeten komen, voor zover we het aspect ‘gevoel’ achterwege laten. Het universum liegt nooit.

Is Chinese toekomstvoorspelling zuivere wiskunde?

Neen. De Chinese toekomstvoorspelling is méér dan wiskundige regels alleen en kan niet zonder het gevoel. Sta me toe een kleine vergelijking te maken met de jazzmuziek. Wanneer een jazzsaxofonist in een jamsessie improviseert op een nummer van het Jazz Real Book, zal hij rekening moeten houden met de akkoordenstructuur gevolgd door de bassist en met de ritmesessie aangegeven door de drummer. Buiten de maat spelen of de akkoorden niet respecteren zal niet worden geapprecieerd door de andere muzikanten noch door het publiek. Zo zal een Suanming bij zijn analyse van het samengestelde hexagram ook een professionele fout begaan indien hij bijvoorbeeld het hexagram op een verkeerde manier samenstelt of er een verkeerde interpretatie van Confucius aan koppelt.

De vergelijking met het strafrecht ligt ook voor de hand. Net zoals in een strafzaak nooit met de volle zekerheid kan worden gesteld wie de zaak zal winnen (het Openbaar Ministerie of de verdachte/beklaagde) zal men zich bij de interpretatie van een hexagram ook meestal in een grijze zone bevinden. Men zal vaak verschillende elementen moeten combineren om tot een totaalbeeld te kunnen komen. Net zoals de juiste betekenis van een tarotkaart bij een kaartlegging vaak zal afhangen van de andere kaarten die om deze kaart heen liggen, zal de betekenis van een hexagram afhangen van de verschillende elementen die moeten worden overlopen. Hier zal het gevoel ook wel een rol spelen, om te weten aan welke elementen men meer of minder aandacht zal moeten schenken.

Wanneer zag het ‘Boek der Veranderingen’ het licht?

Het ‘Boek der Veranderingen’ – in het Chinees Yijing (易经) – is een oud wijsheden- en orakelboek dat wordt gerekend tot de vijf klassiekers van de Confuciaanse literatuur.

De ouderdom van dit boek is moeilijk vast te stellen. Volgens Yijing-specialist Richard Wilhelm, een protestantse missionaris uit Duitsland die in 1899 in China toekwam, wordt de Yijing volgens de Chinese legenden toegeschreven aan de mythische oerkeizer Fuxi (伏羲). Hij was een groot sjamaan-heerser die vermoedelijk tussen 2953 en 2838 vóór Christus heeft geleefd. Volgens de legende werden de acht trigrammen aan hem onthuld op het schild van een schildpad die uit de Gele Rivier (黄河) gekropen kwam en voor zijn voeten ging liggen. Door Fuxi als auteur te noemen, wil men eigenlijk alleen maar aanduiden dat het boek ouder is dan de herinnering reikt. In werkelijkheid zijn de lijnen waarschijnlijk ontstaan tijdens het doen van voorspellingen door sjamanen. Daartoe verhitten ze eerst de schilden van de schildpadden en ‘lazen’ ze nadien de daardoor verschenen barsten. Geschiedkundig onderzoek heeft uitgewezen dat de vroegst bekende bronnen van de Yijing dateren uit de Shang-dynastie (商朝). De geboorteplaats van de Yijing (aanvankelijk Zhouyi (周易) genaamd) is YouLiCheng (羑里城) in de Chinese provincie Henan (河南省).

De Yijing was aanvankelijk een door sjamanen gebruikte verzameling van tekens voor orakeldoeleinden. In zijn eerste vorm waren slechts antwoorden met ‘ja’ en ‘nee’ mogelijk. Hiervoor werden respectievelijk de ononderbroken lijn en de onderbroken lijn gehanteerd. Om een grotere differentiatie te verkrijgen, is men al spoedig overgegaan tot een systeem met drie lijnelementen. Zo ontstonden de trigrammen, de zogenaamde bagua (八卦).

Ten tijde van Yu (禹), traditioneel beschouwd als de stichter van de Xia-dynastie (夏朝), werden de trigrammen met elkaar gecombineerd, zodat men in totaal 64 hexagrammen, in het Chinees liuyao (六爻), verkreeg. Deze worden nog steeds gebruikt.

Algemeen wordt aangenomen dat de basistekst werd opgetekend door koning Wen (文王), de stamvader van de Zhou-dynastie (周朝) en diens opvolger de hertog van Zhou (周公).

In de loop der eeuwen is er verder aan de Yijing gesleuteld en zijn er belangrijke commentaren op geschreven, waaronder die welke traditioneel aan Confucius (孔子), die leefde van 551 tot 479 vóór Christus, worden toegeschreven. Of ze ook inderdaad van zijn hand zijn, wordt door velen betwijfeld, maar hoe dan ook, deze commentaren zijn wel omarmd door zijn volgelingen, en ingelijfd bij het Confuciaanse erfgoed. Tijdens de periode van de Han-dynastie (汉朝) is men ze als confucianistisch gaan beschouwen. De aan Confucius toegeschreven commentaren worden de Tien Vleugels, in het Chinees Shiyi (十翼), genoemd. Het gaat om zeven commentaren, waarvan er drie telkens in twee delen zijn gesplitst. De Grote Verhandeling, in het Chinees dazhuan (大傳), vormt een algemene inleiding op het volledige werk.

In de 3e eeuw vóór Christus, ten tijde van Qin Shi Huangdi (秦始皇帝), de eerste keizer van China, was elke kandidaat voor een loopbaan als ambtenaar verplicht zijn uitgebreide kennis van de Yijing te bewijzen. Hij moest verschillende mondelinge en schriftelijke examens over de Chinese klassiekers afleggen, en de Yijing had daarin een prominente plaats. Zonder een grondige kennis ervan was het nutteloos een openbaar ambt te ambiëren. Onder het bewind van keizer Kangxi (康熙) (1661-1722) kwam er een zuivere uitgave van het boek tot stand. Het is op die versie dat Richard Wilhelm zijn vertaling heeft gebaseerd.

Leeft de Yijing in het moderne China?

Absoluut! In China maakt de astrologie deel uit van het dagelijkse leven. De eerste vraag die Chinezen stellen wanneer ze elkaar voor het eerst ontmoeten, betreft meestal de vraag welk dier men in de horoscoop is. In het Chinees zegt men: ’Nishushenme? (你属什么?)’ Dit toont aan hoezeer de astrologische wetenschap is ingeworteld in de Chinese cultuur. Het demonstreert echter meteen ook dat bijzonder weinig Chinezen de finesses ervan kennen. Het jaar van geboorte, op basis waarvan ze elkaar onderbrengen in één categorie, bepaalt namelijk veel minder de natuur van een persoon dan de dag, het uur en/of de maand waarop of waarin men is geboren.

In onze contreien kan men hetzelfde zeggen over de westerse astrologie. Iedereen weet over het algemeen wel tot welk teken van de dierenriem hij behoort (Schorpioen, Boogschutter, …) maar weet niet in welk teken de Maan, Venus, Mars en Mercurius staan, of welke aspecten de planeten maken (conjuncties, sextiel, driehoek, vierkant, Inconjunct of Oppositie), enz.

Hoe dan ook, alle Chinezen, ook al kennen ze de fijne details niet, hebben veel respect voor de eeuwenoude traditie van de toekomstvoorspelling. Vraag dat maar aan de eerste de beste Chinees die u tegenkomt. Hij zal u bevestigen dat dé Chinese methode om de toekomst te voorspellen die is zoals beschreven in Het Boek der Veranderingen (in het Chinees: Yijing). Hij zal u bovendien vertellen dat de beschreven methode haarfijn in mekaar steekt en verrassend accuraat is. De Yijing wordt niet alleen gebruikt door lieden van lagere komaf, maar ook door politici, militairen met een hoge rang, bedrijfsleiders, wetenschappers enz. Het feit dat zelfs een Chinese diplomaat, meer bepaald Zeng Jize (曾纪泽) tijdens een gesprek met een sinoloog de Yijing aanhaalde om zijn standpunt te ‘bewijzen’, bewijst hoezeer deze wetenschap bij de Chinezen is ingeworteld.

Hoe is het taoïsme ontstaan?

Het taoïsme is ontstaan door een samenvoeging van de Yijing en van Het Boek van de Weg en de Deugd, in het Chinees Daodejing (道德经), van Laozi (老子) die leefde in de 6e eeuw vóór Christus. Taoïsten geloven niet in de God van de Katholieke Kerk. Ze geloven niet in een god die dobbelt met het heelal. Ze geloven daarentegen in de wiskundige ordening van het heelal. Alles wat gebeurt, voegt zich zonder uitzondering naar de ordelijke wetten van de natuur. Zij verwachten dus niets van een denkbeeldige god en nemen hun lot in eigen handen. Een gepersonifieerde God bestaat niet evenmin als Gods plan. Alleen de wiskundige regels van het heelal bestaan. Net zoals een boom in de winter zijn bladeren verliest, zo ook is een menselijk lichaam onderworpen aan de regels van het universum. De god van de taoïsten lijkt op deze van Baruch Spinoza, een 17e-eeuwse Nederlandse filosoof. Volgens deze joodse geleerde wortelt het probleem van de zogenaamde ‘gelovigen’ in een fundamentele en alomvattende denkfout. Ze nemen namelijk aan dat God een denkend wezen is, een wezen dat geschapen is naar ons evenbeeld, net zo denkt als wij en over ons nadenkt. Taoïsten moeten niet hebben van fanaten die overal God in zien. Mensen die denken dat God ze een antwoord moet geven wanneer ze in de problemen zitten. De in de Chinese astrologie vaak voorkomende term Shen (神), die men meestal vertaalt als ‘God’,  moet dus worden begrepen als ‘drijvende krachten die voor de zintuigen niet waarneembaar zijn’. De Chinese term ‘Shen’ valt dus volledig samen met de ons omringende ’kosmische’ stralingen en energieën. Deze mogen geenszins worden verward met de ’goden’ van de geïnstitutionaliseerde kerken.

Wij delen wat dit betreft de mening van Napoleon Bonaparte die stelde dat de mens zonder God kan, maar niet zonder religie, voor zover men de Yijing althans kan kwalificeren als een ’religie’. In bredere zin duidt het woord ‘religie’ namelijk op een algemenere vorm van spiritualiteit, gedachten met betrekking tot de zin van het leven.

Het taoïstische concept van het lot

Het taoïstische concept van het lot heeft weinig te maken met de westerse opvatting. Voor de Chinezen is het voorspellen van de toekomst een heel pragmatische aangelegenheid die geen ander doel voor ogen heeft dan de toekomst te veranderen. In tegenstelling tot het westerse denken, waar het lot wordt beschouwd als het resultaat van een opeenvolging van gebeurtenissen, die zich onherroepelijk en onafhankelijk van de wil voltooien, geloven de Chinezen dat men de toekomst kan aanpassen aan de voorspelling. Deze is dus geenszins deterministisch van aard. Chinese astrologie is m.a.w. een instrument om de kosmische boodschap sneller te begrijpen en daaruit de nodige consequenties te trekken. Dan kunnen we veel rampspoed voorkomen.

Indien we enkel in het heden moeten leven, indien gisteren en morgen niet zouden bestaan, indien herinneringen aan vroeger en verlangens naar de toekomst slechts onrust met zich zouden meebrengen, dan zouden de Yijing en de Bazi geen bestaansreden hebben. De gedachte dat men enkel ten volle van het leven kan genieten door in het nu te leven, moet niet verkeerd worden begrepen. Het leven in het hier en nu impliceert geenszins dat men niet mag vooruitgaan in de tijd (door bijvoorbeeld een waarzegger of een Suanming te raadplegen) of geen interesse meer mag betonen voor het verleden. De leuze van de taoïst is ”Herinner je gisteren, droom over morgen maar leef vandaag”. Hetgeen er morgen gaat gebeuren, daar kan men alleen maar over dromen, omdat het nu eenmaal nog niet heeft plaatsgevonden.

De Yijing als filosofie!

De filosofische basisidee die ten grondslag ligt aan de Yijing is dat alles onderhevig is aan verandering. Dit houdt eveneens de gedachte aan vergankelijkheid in: alles in je leven, al je ervaringen, gaan even onherroepelijk voorbij als het landschap dat je vanuit een treinraam ziet voorbijglijden. Deze gedachte vindt men terug bij tal van filosofen en in de Chinese literatuur. Problemen in onze omgeving kunnen veranderen, net zoals de seizoenen veranderen, net zoals de nacht verandert in de dag. Niets is definitief en blijvend. Wat gisteren zeker was, is het vandaag niet meer. De kerngedachte is dus het besef dat in het leven alles om verandering draait en dat verandering het enige constante kenmerk is van het bestaan. Alles is altijd in beweging. Als we kunnen aanvaarden dat het leven nu eenmaal zo in mekaar steekt, kunnen we met een geruster hart leven. We moeten leren leven met de gedachte in het achterhoofd dat een pijl alleen kan worden afgeschoten door hem naar achter te trekken en wanneer het leven u naar achter trekt door tal van problemen die u op uw levensweg ontmoet, moet je je voorstellen dat het je gaat lanceren in iets groots. Die twee extremen maken deel uit van hetzelfde wiel en zijn voortdurend in verandering.

Men zal in het leven soms zijn verleden definitief achter zich moeten laten zoals een volwassen vlinder uit de pop kruipt, zijn vleugels openvouwt en wegvliegt. Gaat men hieraan dood? Welnee ! Mensen kunnen, net als vlinders, tijdens dit leven volledige gedaanteverwisselingen ondergaan. Hier past ook de taoïstische gedachte van de reïncarnatie. Een mens moet niet wachten tot hij sterft om te reïncarneren. Hij kan reïncarneren tijdens zijn leven. Zoals bij de vlinder, die een levensduur heeft die slechts een fractie is van zijn stadium als larve, zal de periode die de herboren mens op aarde zal doorbrengen, soms slechts van korte duur zijn, vergeleken met de periode die hieraan is voorafgegaan. Wanneer een persoon tot het besef komt dat hetgeen hij tot dan toe heeft meegemaakt, nog vastkleeft aan zijn vorige levens, nl. de levens die zijn ziel voor de geboorte heeft doorleeft, heeft hij de keuze: ofwel gaat hij gewoon door met zijn leven, maar dan leeft hij het leven van een ander, m.n. de man of vrouw die hij was in zijn vorige leven hier op aarde, ofwel gaat hij zijn eigen weg. Deze laatste keuze impliceert dat hij al hetgeen hij tot dan toe heeft opgebouwd, overboord gooit en opnieuw van nul begint. Het enige dat hij meeneemt, is de levenservaring die hij heeft opgedaan tijdens het larvale stadium van zijn leven. Het is alleen deze tweede keuze die hem in staat zal stellen om de taak waarvoor hij op aarde is gekomen tot een goed einde te brengen. Als hij toch opteert om zijn vorige leven verder te ‘leven’, zal hij in een volgend leven volledig opnieuw mogen beginnen om de les te leren waarvoor hij dit leven was gekomen.

In de westerse astrologie vindt men deze gedachte ook terug in het gebruik van de Noordelijke en de Zuidelijke Maansknoop. De maansknopen geven informatie over de ontwikkelingsrichting die een mens gedurende dit leven zou moeten gaan. Daar waar de zuidelijke maansknoop een oud gedragspatroon aangeeft, dat uit vorige levens afkomstig is en wat tijdens dit leven losgelaten moet worden, zal de noordelijke maansknoop de nieuwe taak aanduiden die men moet oppakken tijdens dit leven.

De idee van de reïncarnatie wordt vaak ten onrechte geassocieerd met de boeddhistische reïncarnatie. ‘Reïncarnatie’ en ‘boeddhistische reïncarnatie’ zijn twee totaal verschillende begrippen. De reïncarnatie tout court is de gedachte dat we (lees: wie we echt zijn, onze ziel dus) na dit aardse leven verderleven in een ander lichaam. De levensenergie in ons gaat dus verder na de dood. Wij delen deze mening volmondig, maar gaan niet akkoord met de enggeestige, boeddhistische reïncarnatiegedachte. De boeddhisten koppelen ten onrechte de reïncarnatie aan de manier waarop een persoon tijdens dit leven op aarde heeft geleefd. Dit is absurd. In de film The Bucket List merkt Jack Nicholson hieromtrent terecht het volgende op: “The Buddhists believe you keep coming back. Moving up or down a level, based on how you lived your life. See, that’s where they lose me. What would a snail have to do to move up in the lineup? Lay down a perfect trail of slime?” U heeft me goed begrepen.  Het is een complete onzin om te geloven dat we na de reïncarnatie een bank vooruit mogen indien we ons tijdens dit leven ‘goed’ hebben gedragen.

 

Wij zijn van oordeel dat niets of niemand het recht heeft om anderen op te leggen hoe ze dit leven moeten leiden. Iedereen dient zijn innerlijke leidraad te volgen, en niets anders. Dat is de enige waardige manier om dit leven te leiden. Volg je centrum! Leven om na dit leven een mooie plaats te krijgen in het hiernamaals, al dan niet met een kom rijstpap en een gouden lepel (katholieken), of om te vermijden dat men na dit leven in een dier reïncarneert (boeddhisten), zijn dus twee manieren van hoe het onzes inziens niet moet! Met hun reïncarnatie-gedachte begaan de boeddhisten eigenlijk krak dezelfde ‘fout’ als een religie die de mensen oplegt hoe ze moeten leven.

Wil dit zeggen dat er geen slecht karma bestaat ? Toch wel. Ook wij vinden dat er positief en negatief karma is, maar of je daad een positief dan wel negatief karma veroorzaakt, wordt door je diepste innerlijke bepaald. Er zijn geen externe regeltjes die dit sturen. Oscar Wilde zei, bij monde van zijn personage lord Henry Wotton, in zijn roman ‘Het portret van Dorian Gray’, dat moord altijd een vergissing is. “Je moet nooit iets doen waarover je tijdens het natafelen niet kunt praten.” Dit is eigenlijk niets meer dan het verbod om te moorden uit de Tien Geboden. Wij zijn het daar niet helemaal mee eens. Sándor Márai benadert in zijn roman ‘Gloed’ al beter onze zienswijze: “De zonde begaat men niet door datgene wat men doet, maar door de intentie achter de daad. De intentie is alles. De grote, oude religieuze rechtssystemen die ik heb bestudeerd, weten en verkondigen dit. Een mens kan ontrouw zijn, een vuige daad begaan, zelfs een moord plegen – de ergste misdaad – en vanbinnen zuiver blijven. De daad is nog niet de waarheid, slechts een gevolg. En wie op een dag rechter is en een vonnis wil vellen, kan geen genoegen nemen met het politierapport. Men moet dan achterhalen wat de juristen het motief noemen.” Maar zelfs indien de intentie niet juist is, dan nog blijven wij ervan overtuigd dat er geen straffen zijn. Daarom sluiten wij ons volledig aan bij wat Geert Kimpen schreef bij monde van Yitschak Luria in zijn roman ‘De Kabbalist’: “De schepping straft niet. Al draag je, van alles wat je doet, de consequenties. En ook al lijken die consequenties een straf, ze zijn altijd een vriendelijke uitdrukking van de Schepper in ons beste belang. God staat altijd aan onze zijde.” Verderop in het boek schrijft hij ook dat een moord, hoe erg die ‘misdaad’ ook mag lijken, toch noodzakelijk kan zijn in het grote geheel. Dat is de nagel op de kop! Maar laten we terugkeren naar de idee van de Yijing dat alles aan verandering onderhevig is en dat we dit moeten leren aanvaarden. We zien zo veel verdriet en teleurstelling bij mensen die proberen vast te houden aan wat voorbijgaat, sterft of al verdwenen is. Wij wensen elke Kennis4U-lezer erop attent te maken dat hij ook eens naar zijn eigen leven moet kijken en het principe van verandering ter harte moet nemen. De taoïstische leermeester stelt de vraag: “Waar klamp je je aan vast?”. Na het antwoord, vervolgt hij: “Leer dat los te laten en laat je meedrijven op de stroom van verandering die alles wegspoelt. Als je deze weg volgt, zal de werkelijke diepte van de wereld tot je doordringen.”

Een andere kerngedachte van het taoïsme is dat we ons met de stroom van het lot moeten laten meedrijven. Dat is de enige manier om voldaan en tevreden door het leven te gaan. Door tegen je lotsbestemming, in het Chinees de Dao (道), en de stroom van de natuur in te gaan, creëren we zorgen en ruzie. De kern van de taoïstische visie op het leven is dus de dingen op hun beloop te laten. Niets moet, alles mag. Volg je natuur en alles komt goed. Of om het met de woorden van Khalil Gibran te zeggen: “Wanneer de liefde wenkt, volg haar, ook al zijn haar wegen moeilijk en steil. En wanneer haar vleugels je omhullen, geef je dan over aan haar.” De term ‘liefde’ moet hier worden verstaan in de ruimst mogelijk betekenis. Ze omvat ook de liefde voor het leven, het gevoel dat je een bepaalde weg moet inslaan in het leven, de passie voor een bepaald beroep enz, en niet alleen de liefde voor een vrouw.

De Yijing als orakelboek

De kosmologische basisidee die ten grondslag ligt aan de Yijing is dat de veranderingen in de zichtbare wereld slechts afspiegelingen zijn van en hun oorsprong vinden bij de veranderingen die zich voordoen in de onzichtbare wereld, d.i. de wereld van de energieën. Deze geeft prikkels door die iedere vezel van het menselijk lichaam doordringen en spoort de mens aan tot handelingen in deze of gene richting. Zonder deze prikkels is geen geestelijke groei mogelijk! Wanneer we ons door deze prikkels laten leiden, handelen we immers in harmonie met de kosmische wet en bewandelen we de weg die voor ons is weggelegd. We kunnen deze prikkels niet zien, we kunnen ze enkel diep vanbinnen voelen wanneer we afdalen in onze diepste ik. Niemand anders kan deze prikkels voor ons voelen. Wanneer we tot de actie overgaan, zien derden wel een trein die zich in beweging zet, maar de kracht, de elektriciteit die deze beweging mogelijk maakt, blijft voor hem onzichtbaar.  De Suanming zal zijn oog richten op de kosmische wet waaraan de prikkels onderworpen zijn. Dit is de onveranderlijke, eeuwige wet die aan elke verandering ten grondslag ligt. Net zoals een medium de energiegolven ziet die een voorbode zijn voor wat komen gaat – de toekomst -, doorgrondt de Suanming de wetten die de energieën in de onzichtbare wereld beheersen. Op die manier zal hij de toekomst van de veranderingen in de zichtbare wereld voorspellen. Een echte Suanming biedt een astrologische kaart aan waarmee de persoon die hem consulteert, zijn hele verdere leven kan navigeren. Ze is immers een blauwdruk van het leven dat hem te wachten staat. Anders geformuleerd, de astrologische kaart is het dna van je lotsbestemming. Één derde ervan heb je zelf in de hand. Het is dus goed om weten welke route voor jou is weggelegd en welke ‘gevaren’ er op je pad liggen. Een Suanming kan je helpen om de juiste keuzes te maken in het licht van je toekomst.

Het geloof dat er twee werelden bestaan – de materiële, fysieke wereld die wij bewonen, en de geestelijke wereld – vindt zijn oorsprong in het sjamanisme dat meer dan tienduizend jaar geleden in Siberië is ontstaan. De gave van de sjamaan is dat hij of zij een verbinding tussen deze twee werelden tot stand kan brengen. In trance legt de sjamaan een direct contact met de onzichtbare wereld van de geesten. Het taoïsme heeft veel overgenomen van het sjamanistische wereldbeeld, maar zich wel verlost van de rol van de sjamaan als ‘verbindingsman’. De taoïsten zijn namelijk van oordeel dat elke persoon zijn eigen sjamaan is en de hulp van het universum kan inroepen. De persoon die de munten werpt of de Chinese Tarotkaart trekt, zal dus zelf een verbinding tot stand brengen tussen de materiële wereld en de geestelijke wereld en de Suanming zal zich ertoe beperken de boodschap die de sjamaan ontvangt in de vorm van een hexagram, te lezen en te interpreteren volgens de regels van de Yijing.

Zal de Yijing ooit de officiële religies doen verdwijnen?

Napoleon nam de volgende, profetische woorden in de mond: «Le jour où la Chine s’éveillera, le monde tremblera.» Hij had gelijk, en het is niet uitgesloten dat de Yijing, samen met de economische opkomt van China, als nieuwe ‘religie’ de wereld zal veroveren.

Kan men de toekomst voor de volle honderd procent voorspellen ?

Volgens bepaalde astrologen is het mogelijk de toekomst voor negentig procent te voorspellen. U zal van mij echter geen statistieken door de strot geduwd krijgen want er zijn drie soorten leugens: leugens, verdomde leugens en statistieken. Mijn eigen praktijk wijst uit dat men soms moet aanvaarden dat een bepaald gedeelte van de toekomst voor altijd verscholen zal blijven onder de sluier van de geheimzinnigheid en het mysterie en dat dit voor immer onbekend zal blijven voor ons als een herfstnevel die opstijgt uit het moeras. Het zal dus inderdaad voorkomen dat het lot dat een bepaald persoon moest ondergaan – althans voor zover men kan afgaan op een concrete toekomstvoorspelling aan de hand van de Yijing -, verschilt van hetgeen zich werkelijk voordoet. Men moet namelijk ook rekening houden met het gedrag van de persoon in kwestie en de omgeving waarin hij leeft. Men wordt als mens niet alleen beïnvloed door de positie van het zonnestelsel en de stand van de energieën op het moment van zijn geboorte, maar eveneens door erfelijke factoren, door zijn eigen handelen en door het milieu waarin hij leeft. Dit zijn factoren die het lot, zoals het werd bepaald van bovenaf en zoals het wordt weerspiegeld in het universum op het moment van de geboorte, kunnen beïnvloeden. Wij geloven in enige mate van vrijheid van het individu en men is dus geenszins onderhevig aan een noodlot, zoals de islamieten dit beweren en uitdrukken met de woorden ‘Allah Akhbar!’. Chinese astrologie is geen fatalistisch denken! Taoïsten geloven in de interne kracht van mensen. Sterke mensen kunnen dingen veranderen!

Hoe kan men weten of men behoort tot deze categorie van “sterke mensen”?

Door een astrologische kaart te laten opstellen en na te gaan wat het percentage is van uw hoofdelement. Uw daggodin bepaalt of u een sterke natuur heeft  of niet.

Hebben sterke mensen alles onder controle?

Neen. Niemand heeft alles in eigen handen. Bepaalde wendingen in het leven staan vast en daar kan u niets aan veranderen. U mag vechten zoveel u wil, en het strekt u tot eer, maar als iets is voorbestemd, heeft u geen keus en moet u zich hierbij neerleggen. Niemand kan het halen tegen een energetische tsunamie.

De beste houding, die u t.a.v. zo’n levenswendingen waarop u geen controle heeft aanneemt, is de volgende: “Achter ieder van ons waait een wind die ons door het leven voert. We zien hem niet. We hebben er geen gezag over. We kennen zijn bedoeling niet eens. Wanneer de wind me voert naar andere plaatsen, troost ik me met de gedachte dat de kracht die me drijft dit doet met een hoger inzicht in wat het beste is. En dat is het ware geloof.”

Hoe kan men weten dat zo’n wending van het lot er aankomt?

In de Chinese Tarot kaarten uit zich dit door het samenstellen van een Youhun hexagram. Deze zijn een voorbode voor een golf van het lot waar je geen controle over hebt. Ze kunnen het best worden vergeleken met de Wind of Change waarover Scorpions zingt. De enige raad die een Suanming kan geven is: ‘Laat maar waaien, die wind!’ Het enige dat je kan doen is berusten en aanvaarden van het landschap van het leven zoals het er uitziet nadat de orkaan is langsgeweest. Want tegen een orkaan is niemand opgewassen. Maar laten we duidelijk zijn: het is geen orkaan van vernieling en verwoesting, maar eerder een orkaan die het goed met je voorheeft. Het is een verandering die nodig is opdat jij je levensdoel kan verwezenlijken. Als je met de jaren te ver van je pad bent afgeweken, is het tijd dat de energieën van het universum u terug even op het juiste spoor zetten. Net zoals een transit in de westerse astrologie, geeft een Youhun-hexagram dus aan dat de tijd rijp is voor verandering.[1] In de Rider Waite-Tarot vindt men deze positieve verandering terug in de kaart nr 10 van de Grote Arcana (het Rad van Fortuin).

De mens bewaart een zekere mate van vrijheid.

De freudiaanse gedachte dat onze bestemming door ons onderbewustzijn wordt gestuurd, staat geenszins in contrast met de taoïstische gedachte dat elk individu een zekere mate van vrije keuze bewaart. Het betreft dus een vrije keuze met inbegrip van het onderbewuste van de mens dat zo veel inzicht bevat, spiritualiteit, intuïtief vermogen, wijsheid, subtiele en esoterische kennis en de zogenaamde ‘vergeten herinneringen’, m.i.v. de herinneringen aan vorige levens. Of die zogenaamde ‘vrije keuze’ vooraf werd gemaakt in het onderbewuste of niet, doet hier dus niet terzake. Feit is wel dat, wat dit gedeelte van het handelen van de mens betreft, er geen interventie is van de energieën van het universum.

Men kan het idee van het lot, zoals de Chinezen dat hebben, het best vergelijken met een autosnelweg. Vanaf je geboorte ligt je weg voor jou klaar. Hij is onzichtbaar maar manifesteert zich wanneer je naar je diepste kern luistert. Ieder mens staat er tenslotte alleen voor om te weten te komen wat hij hier op aarde komt doen. De Suanming kan je enkel helpen door je een blauwprint van je lot op basis van de elementen die zich in jouw geboortehoroscoop bevinden, mee te geven of door je concrete vragen te beantwoorden. Naast de Suanming ben je je eigen raadgever. Je mag niet vergeten te luisteren naar je eigen binnenste. Vraag dus niet blindelings de weg aan een Suanming, want, zoals Frank Boeijen terecht zingt in ‘Kronenburg Park’, ‘iedereen is de weg kwijt’. Je mag nooit mag geloven op gezag. Luister altijd goed naar je eigen ziel, zeker wanneer het gaat om spirituele, esoterische en paranormale onderwerpen. Iedereen is de expert van zijn eigen leven en eigen ziel. Benader goeroes, mensen die alles weten over de geest en over de zin en het doel van het leven, met een dosis gezond verstand. Anders geformuleerd: niemand anders kan jou de weg wijzen in de doolhof van je diepste binnenste. Niemand kan jou helpen de reden van jouw bestaan te achterhalen, want in die doolhof ben jij de enige die kan ‘zien’. Ook al vraag je raad aan een Suanming, dan nog moet je diepste binnenste de enige ‘knopendoorhakker’ blijven. Je mag je verantwoordelijkheid niet afschuiven op een Suanming zoals een islamiet dat doet bij Allah. De redenering ‘Volg je gevoel en niemand zal je ooit iets kunnen verwijten’, is een leuze eigen aan elke taoïst. Nietzsche leerde ons dat de gids de paden moet blootleggen die voor de leerling liggen, maar dat hij het pad niet mag kiezen. Dezelfde redenering is van toepassing op de Suanming. We moeten altijd onze intuïtie volgen met betrekking tot de te nemen weg!

Geloof ik zelf in het systeem?

Uiteraard! Ik heb zelf veel eigen praktijkervaring opgenomen in het boek omdat ik niet alleen de toekomst van anderen wilde analyseren; ik wilde zelf ook een leven leiden met de Yijing en de Bazi als leiddraad. Of om het met de woorden van Franciscus van Assisi te zeggen: ’It is no use walking anywhere to preach unless our walking is our preaching.’ Anders geformuleerd: ‘Walk your talk. Leef, wat je zelf probeert over te brengen.’ Dat is precies hetgeen ik jaren lang heb gedaan.

Ik verwacht niet dat u onmiddellijk geloof zal hechten aan dit systeem, want een levensvisie die van generatie op generatie is doorgegeven in een andere tijd en binnen een andere cultuur kunnen wij, Europeanen, ons niet zomaar eventjes eigen maken. Nietzsche zei terecht dat elke overtuiging haar geschiedenis heeft, haar precedenten, haar probeersels en misgrepen. Zij wordt overtuiging nadat zij het lange tijd niet of nauwelijks geweest is. Dit was ook mijn geval vooraleer ik aan de studie van de Yijing en de Bazi begon. De lezer zal zelf, met praktijkervaring, moeten uitmaken of hij al dan niet geloof wil hechten aan de inhoud van het Boek der Veranderingen. Of om het met de woorden van Charles Caleb Colton te zeggen: ‘Doubt is the vestibule through which all must pass before they can enter into the temple of wisdom.’

Is de Yijing boerenbedrog?

Sommige mensen in het westen noemen de Yijing en de Bazi een vorm van ‘boerenbedrog’. Anderen spreken van ‘kwakzalverij’. Men moet het hen niet kwalijk nemen. Elk ‘geloof’ heeft voor ‘niet-gelovigen’ namelijk een absurd kantje. De overtuiging van een katholiek dat God de mens schiep naar zijn gelijkenis vind ik bijvoorbeeld waanzin en dwaze goedgelovigheid. Tweeduizend jaar geleden schreef Xenophanes dat als ossen, leeuwen en paarden handen hadden waarmee ze beelden konden uithouwen, ze God naar hun eigen beeld zouden scheppen en hem een lichaam zouden geven dat op het hunne leek. Ik denk dat als vierkanten zouden kunnen denken, ze een God zouden scheppen met het uiterlijk en de attributen van een vierkant, en cirkels zouden een cirkelvormige God creëren. Maar dat wil nog niet zeggen dat de bijbel op zich geen interessant sociologisch instrument is. Iedereen zou er de basiskennis van moeten meekrijgen tijdens zijn jeugd, net zoals dit het geval is voor de Koran of de Thora, om maar enkele ‘heilige boeken’ te noemen. Dezelfde redenering gaat ook op voor de Yijing en de Bazi. Het betreft namelijk een methode die wordt toegepast door een kwart van de wereldbevolking.

Kunnen Europeanen de Yijing leren?

Deze vraag moet positief worden beantwoord, anders had dit boek het daglicht niet gezien. In een discussie over de Yijing gaan de Chinezen uiteraard graag benadrukken hoe ingewikkeld het systeem wel in mekaar steekt. Daarmee willen ze eigenlijk zeggen dat het voor een buitenlander onmogelijk is deze wetenschap onder de knie te krijgen. Afgaande op het niveau van de boekjes die in het westen worden verkocht onder de noemer ’Chinese astrologie’, zou men geneigd zijn dit nog te geloven ook. In zijn boek zegt Franciscus Adrian terecht dat de Yijing geen gemakkelijke lectuur is voor een Europeaan wiens gedachten verknocht zijn aan het westers denkpatroon. Dit is de reden waarom er in Europa tal van verwaterde versies van de Yijing en de Bazi op de markt zijn gekomen. De boeken die het werkelijk over de Yijing en de Bazi hebben zullen vaak onaangeroerd op de boekenplank stof zitten vergaren nadat hun kopers één of twee pogingen hebben ondernomen om door te dringen tot de kern van dit boek. Een belangrijke reden hiertoe ligt waarschijnlijk in het feit dat de Yijing en de Bazi zich niet openstellen voor een lezer die zich beperkt tot een theoretische benadering van de materie. Het boek Encyclopedie van de Chinese Tarot wil het instrument zijn om u de kans te geven om, net als de Chinese Suanming, de theoretische kennis en de praktijkervaring op te doen om de toekomst te voorspellen aan de hand van de Yijing en de Bazi.

Is het gemakkelijke lectuur?

Door de techniciteit van de materie die wordt behandeld in dit boek, is het niet de soort lectuur die u kan doornemen in de wachtkamer van een dokter of een tandarts. Het vraagt enige concentratie en doorzettingsvermogen om dit werk door te nemen van begin tot eind. De lezer doet er bovendien goed aan het boek te lezen in de volgorde dat het werd geschreven, zoniet riskeert hij totaal verloren te lopen in technische woordenschat. De lezer die enkel interesse heeft in de Yijing (deel 3) kan na lectuur van de Algemene Inleiding (deel 1) onmiddellijk overgaan naar dit deel van het boek. Zowel voor de lectuur van deel 2 als deel 3 is echter een voorafgaande lectuur vereist van het eerste algemene deel, omdat hierin basisprincipes worden uiteengezet die nodig zijn om de twee daaropvolgende delen te begrijpen. Het derde deel kan echter worden begrepen zonder het tweede deel te hebben gelezen. In deel 2 wordt namelijk de Bazi, een vorm van lange-termijn-toekomstvoorspelling, bestudeerd (een blauwdruk van het hele leven) en in deel 3 wordt de yijing behandeld (een foto van een bepaald moment in het leven van een persoon).

De Yijing staat centraal

Dit gezegd zijnde zal een volleerd Suanming rekening moeten houden met verschillende methoden van toekomstvoorspelling: de methoden van de Bazi en van de Negen-Sterren-Ki (九宫命理), die aan bod komen in deel 2 van dit boek, en de Yijing, worden in de praktijk samen geconsulteerd. Zoals in dit boek zal mogen blijken vormen de Bazi en de Yijing samen namelijk één geheel, net zoals dit het geval is voor de 56 kaarten bekend als de Kleine Arcana, die samen met de 22 esotherische en symbolische Tarot kaarten, bekend als de Grote Arcana werden samengesmolten tot een kompleet 78-kaarten spel.

Wanneer een persoon bijvoorbeeld wil weten wanneer hij de vrouw/man van zijn/haar leven zal ontmoeten, kan men wel degelijk gebruik maken van de Yijing, maar om de cijfers die worden doorgegeven door de Yongshen correct te interpreteren, doet men er goed aan ook de tabel van de perzikbloesemperiodes (= Bazi) te consulteren, om te weten in welk jaar de betrokkene de meeste kans maakt op het bezoek van de Chinese cupido’s. Wanneer een persoon wil weten wanneer hij naar het buitenland zal vertrekken, kan men gebruik maken van de Yijing, maar om de cijfers die worden doorgegeven door de Yongshen correct te interpreteren, doet men er goed aan na te gaan wanneer het jaar van zijn Ster van Pegasus (天马星) (= Bazi) valt, om een antwoord te geven op zijn vraag.

Een vraag die me werd gesteld tijdens een van mijn lezingen betrof de vraag of de Chinese astrologie ook van toepassing was op Europeanen. De praktijk wijst uit dat de vraag positief moet worden beantwoord. Het is van toepassing op alle levende wezens (mensen en planten). Enkel de mensen zullen hun toekomst echter kunnen aanpassen aan een toekomstvoorspelling. Dieren, planten evenals dode voorwerpen, zoals o.a. dobbelstenen of aarden kleipotten, zijn aan het lot onderworpen. Zoals moge blijken uit het volgende verhaal uit de oudheid, is de Yijing toepasselijk op dode voorwerpen. Een pottenbakker had zich verdiept in de leer van de Yijing en in elke aarden pot die hij bakte graveerde hij de levensduur van deze pot. Toen een koper op een dag zo’n pot per ongeluk op de grond liet vallen, stelde hij tot zijn grote verbazing vast dat er aan de binnenkant van zijn pot een datum was gegraveerd en dat deze op de koop toe overeenstemde met de dag waarop de pot aan diggelen was geslagen. Hij wilde hier het fijne van weten en ging op zoek naar de pottenbakker die deze pot had gemaakt. Na een lange zoektocht – want deze pottenbakker had ondertussen al een zekere leeftijd bereikt en was niet meer actief als pottenbakker -, slaagde hij er in dit mysterie op te lossen. De oude pottenbakker vertelde hem zijn passie voor de Yijing en zijn blindelings vertrouwen in de werking ervan zowel voor levende wezens als voor dode voorwerpen.

Aflijning van het onderwerp van het boek

Een Suanming kan zich uiteraard laten bijstaan door andere technieken, zonder dat deze echter de Yijing en de Bazi kunnen tegenspreken.

Chinese gelaatkunde en handlijnkunde, andere Chinese toekomstvoorspellingsmethoden, worden in het boek niet behandeld. Een Suanming kan het gelaat van een persoon ook als hulpkaart gebruiken om zijn/haar toekomst te helpen voorspellen. Meer dan een hulpmiddel is het echter niet. De astrologische kaart en de Yijing-hexagrammen blijven centraal in een analyse gemaakt door een Suanming. Een Suanming kan na een toekomstvoorspelling ook wel de hand van zijn kliënt bekijken, als hij daar geloof aan hecht, maar een handlezing is enkel nuttig om de voorspelling op basis van de Yijing en de Bazi kracht bij te zetten. De handlijnen zullen nooit een voorspeling op basis van de Yijing  en de Bazi  kunnen tegenspreken.

Een Suanming die de technieken van de pendel beheerst, kan zich altijd laten helpen door de pendel. De pendel kan bijvoorbeeld heel goede diensten bewijzen wanneer onontbeerlijke gegevens, zoals het uur van geboorte, ontbreken bij het maken van een astrologische kaart. Met behulp van de pendel kunt u de benodigde gegevens aanvullen.

 

Wanneer het boek zal verschijnen zal u als Kennis4U-lezer als eerste op de hoogte worden gebracht.

Patrick Herbots